Sangiovese Phần 2: Tuyệt Tác Rượu Vang Từ Đất Ý

Sangiovese là một giống nho rượu vang đỏ của Ý, có tên gọi xuất phát từ tiếng Latin sanguis Jovis, nghĩa là “máu của Jupiter”.

Sangiovese Grosso, được sử dụng cho các loại rượu vang đỏ truyền thống mạnh mẽ và lâu trưởng thành, chủ yếu được trồng ở các vùng trung tâm của Ý, đặc biệt là ở Tuscany, nơi mà giống nho này chiếm ưu thế. Ở đây, Sangiovese phát triển mạnh mẽ tại các tiểu vùng khác nhau, bao gồm Chianti, Montalcino, và Montepulciano, nơi các nhà sản xuất rượu khai thác triệt để đa dạng của terroir để tạo ra các loại rượu phản ánh những sắc thái độc đáo của đất đai.

Khả năng biểu đạt terroir và trưởng thành qua thời gian của Sangiovese đã giúp nó giành được vị thế đáng kính trong giới yêu thích rượu vang toàn cầu, củng cố vị trí của nó như một trong những giống nho quý giá nhất của Ý. Với đặc điểm nổi bật và sự đa dụng của mình, Sangiovese là giống nho duy nhất hoặc chủ đạo được sử dụng trong các loại rượu vang biểu tượng của Tuscany như Brunello di Montalcino và Vino Nobile di Montepulciano đậm đà và lâu năm, cho đến các loại rượu vang tươi sáng và trái cây như Morellino di Scansano, Carmignano và Chianti Classico.

Sangiovese cũng được trồng ở các vùng khác của miền trung Ý, như Umbria và Marche, nơi nó đôi khi được pha trộn để sản xuất các loại rượu vang nổi tiếng như Sagrantino di Montefalco và Rosso Conero. Và mặc dù nó chủ yếu được trồng ở miền trung nước Ý, nhưng nó cũng được trồng với số lượng nhỏ hơn ở các vùng như Emilia-Romagna, Lombardy, và thậm chí xa về phía nam như Calabria, nơi nó có thể được sử dụng để làm các loại rượu vang từ giống nho như Sangiovese di Romagna và một số loại rượu “Super Tuscan” hiện đại như Tignanello, pha trộn 80% Sangiovese, 15% Cabernet Sauvignon và 5% Cabernet Franc hoặc 'Colore' Bibi Graetz làm từ 100% Sangiovese từ những cây nho cổ.

Sangiovese đã được biết đến từ thế kỷ 16. Gần đây, phân tích DNA do José Vouillamoz của Istituto Agrario di San Michele all’Adige thực hiện cho thấy tổ tiên của Sangiovese là Ciliegiolo và Calabrese Montenuovo. Loại nho trước được biết đến như một giống nho cổ ở Tuscany, loại nho sau là một di tích gần như tuyệt chủng từ Calabria, phần mũi của nước Ý. Ít nhất có mười bốn giống Sangiovese, trong đó Brunello là một trong những giống được đánh giá cao nhất. Một nỗ lực phân loại các giống này thành các nhóm Sangiovese grosso (bao gồm Brunello) và Sangiovese piccolo chưa có đủ bằng chứng hỗ trợ.

Sangiovese trẻ có hương vị trái cây tươi của dâu tây và một chút cay, nhưng khi ủ trong thùng gỗ, nó dễ dàng có hương vị gỗ sồi, thậm chí là hắc ín. Mặc dù không thơm như các giống nho đỏ khác như Pinot noir, Cabernet Sauvignon và Syrah, Sangiovese thường có hương vị của anh đào đỏ chua với các mùi hương đất và lá trà. Rượu vang làm từ Sangiovese thường có tannin trung bình đến cao và độ axit cao.

Lịch sử

Tên gọi của Sangiovese xuất phát từ tên tiếng Latin sanguis Jovis, “máu của Jupiter”, dẫn đến các lý thuyết cho rằng nguồn gốc của giống nho này có từ thời La Mã.

Các lý thuyết ban đầu về nguồn gốc của Sangiovese cho rằng giống nho này có từ thời kỳ làm rượu vang của La Mã. Người ta thậm chí còn giả định rằng giống nho này lần đầu tiên được trồng ở Tuscany bởi người Etruscan từ các cây nho Vitis vinifera hoang dã. Dịch nghĩa tên gọi của giống nho này là "máu của Jupiter", ám chỉ đến thần Jupiter của La Mã. Theo truyền thuyết, tên gọi này được các tu sĩ từ xã Santarcangelo di Romagna ở tỉnh Rimini, vùng Emilia-Romagna đặt tên.

Lần đầu tiên Sangiovese được đề cập đến trong tài liệu là vào năm 1590 trong tác phẩm của Giovanvettorio Soderini (cũng được biết đến dưới bút danh Ciriegiulo). Soderini gọi giống nho này là "Sangiogheto" và ghi chú rằng ở Tuscany, giống nho này làm ra rượu rất ngon nhưng nếu người làm rượu không cẩn thận, nó có thể biến thành giấm. Mặc dù không có bằng chứng cụ thể cho thấy Sangiogheto là Sangiovese, hầu hết các nhà sử học rượu vang đều coi đây là lần đầu tiên giống nho này được nhắc đến trong lịch sử. Tuy nhiên, mãi đến thế kỷ 18, Sangiovese mới được chú ý rộng rãi khắp Tuscany, trở thành một trong những giống nho được trồng nhiều nhất trong khu vực cùng với Malvasia và Trebbiano.

Năm 1738, Cosimo Trinci mô tả rượu vang làm từ Sangiovese là xuất sắc khi được pha trộn với các giống khác nhưng cứng và có tính axit khi làm rượu vang một mình. Năm 1883, nhà văn Ý Giovanni Cosimo Villifranchi cũng mô tả tương tự về chất lượng của Sangiovese phụ thuộc vào các giống nho được pha trộn cùng. Nhà sản xuất rượu và chính trị gia Bettino Ricasoli đã hình thành một trong những công thức đầu tiên cho rượu Chianti khi ông pha trộn Sangiovese với một lượng lớn Canaiolo. Trong các loại rượu Chianti, Brunello di Montalcino và Vino Nobile di Montepulciano, Sangiovese đã trải qua một thời kỳ phổ biến vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Trong những năm 1970, các nhà sản xuất rượu ở Tuscany bắt đầu một thời kỳ đổi mới bằng cách giới thiệu các phương pháp xử lý gỗ sồi hiện đại và pha trộn giống nho này với các giống nho không phải của Ý như Cabernet Sauvignon để tạo ra các loại rượu vang được gọi chung là “Super Tuscan”.

Nguồn gốc

Năm 2004, phân tích DNA do các nhà nghiên cứu tại San Michele All'Adige thực hiện cho thấy giống nho này là kết quả của sự lai tạo giữa Ciliegiolo và Calabrese Montenuovo. Mặc dù Ciliegiolo có lịch sử lâu đời gắn liền với vùng Tuscany, Calabrese Montenuovo (không liên quan đến giống nho thường được gọi là Calabrese hay Nero d'Avola) có nguồn gốc từ miền nam Ý, nơi nó có thể xuất phát từ vùng Calabria trước khi di chuyển lên Campania. Điều này có nghĩa là di sản di truyền của Sangiovese là một nửa từ Tuscany và một nửa từ miền nam Ý.

Nơi xảy ra sự lai tạo giữa Ciliegiolo và Calabrese Montenuovo chưa được biết rõ, một số người tin rằng sự lai tạo này xảy ra ở Tuscany trong khi các nhà nghiên cứu nho học khác cho rằng nó có thể đã xảy ra ở miền nam Ý. Bằng chứng cho lý thuyết sau này là sự phổ biến của các biến thể không hạt của Sangiovese, được biết đến dưới nhiều tên gọi khác nhau, ở các vùng khác nhau của miền nam Ý bao gồm Campania, Corinto nero được trồng trên đảo Lipari ở phía bắc Sicily và Tuccanese từ vùng Apulia ở phần gót chân của nước Ý. Ở Campania, trong số nhiều biến thể không hạt của Sangiovese vẫn còn tồn tại trong khu vực là Nerello từ xã Savelli, Nerello Campotu từ xã Motta San Giovanni, Puttanella từ Mandatoriccio và Vigna del Conte.

Mối quan hệ với Ciliegiolo

Mặc dù cha mẹ của Ciliegiolo và Calabrese Montenuovo đối với Sangiovese đã được xác lập dựa trên 50 dấu hiệu di truyền và được các nhà nghiên cứu nho học chấp nhận, một số tài liệu về rượu vang lại đăng thông tin trái ngược rằng Ciliegiolo là con cháu (thay vì cha mẹ) của Sangiovese. Niềm tin này dựa trên một nghiên cứu năm 2007 về 38 dấu hiệu di truyền cho rằng Ciliegiolo là kết quả của sự lai tạo giữa Sangiovese và một giống nho rượu vang không rõ ràng của Bồ Đào Nha, Muscat Rouge de Madère, từng được trồng trên đảo Madeira cũng như các vùng rượu vang Douro và Lisboa của Bồ Đào Nha. Ngoài việc ủng hộ ít dấu hiệu di truyền hơn, lý thuyết thay thế này bị các nhà di truyền học như José Vouillamoz và các bậc thầy về rượu vang như Jancis Robinson phản đối vì Muscat Rouge de Madère không có lịch sử trồng trọt ở Ý (nơi nó có thể lai tạo với Sangiovese). Hơn nữa, trong khi nhiều giống nho có liên quan đến gia đình nho Muscat thường có hương vị "nho" đặc trưng của nho Muscat, Ciliegiolo không có bất kỳ hương vị nào trong số đó, điều này khiến nó khó có khả năng là con cháu của Muscat Rouge de Madère.

Các giống và "con cháu"

Nghiên cứu nho học sớm về Sangiovese bắt đầu vào năm 1906 với công trình của Girolamo Molon. Molon phát hiện ra rằng giống nho Ý được gọi là "Sangiovese" thực sự là nhiều "giống" của các giống nho mà ông phân loại rộng rãi thành Sangiovese Grosso và Sangiovese Piccolo. Gia đình Sangiovese Grosso bao gồm các giống nho được trồng ở vùng Brunello cũng như các giống được biết đến với tên Prugnolo Gentile và Sangiovese di Lamole được trồng ở vùng Greve in Chianti. Theo Molon, Sangiovese Grosso sản xuất rượu vang chất lượng cao nhất, trong khi các giống trong gia đình Sangiovese Piccolo, bao gồm phần lớn các giống, sản xuất rượu vang có chất lượng kém hơn.

Cuối thế kỷ 20, nghiên cứu của chính phủ Ý và Chianti Classico Consorizo phát hiện rằng một số giống nho có năng suất tốt nhất, từ quan điểm chất lượng rượu vang, đến từ vùng Emilia-Romagna, nơi chúng ngày nay được nhân giống dưới tên R24 và T19.

Một nghiên cứu của Ý công bố năm 2008 sử dụng phân tích DNA cho thấy mối quan hệ di truyền gần gũi giữa Sangiovese và mười giống nho Ý khác: Foglia Tonda, Frappato, Gaglioppo, Mantonicone, Morellino del Casentino, Morellino del Valdarno, Nerello Mascalese, Tuccanese di Turi, Susumaniello và Vernaccia Nera del Valdarno. Có khả năng, và thậm chí rất có thể, Sangiovese là một trong những cha mẹ của mỗi giống nho này. Vì những giống nho này được phân bố ở các phần khác nhau của Ý (Apulia, Calabria, Sicily và Tuscany), điều này được xác nhận bằng phương pháp di truyền rằng Sangiovese là một giống nho chủ chốt trong phả hệ của các giống nho đỏ Ý.

Phân tích DNA vào năm 2001 cũng cho thấy mối quan hệ di truyền mạnh mẽ giữa Sangiovese và Aleatico, một giống nho chủ yếu được trồng ở Apulia, mặc dù bản chất chính xác của mối quan hệ này vẫn chưa được xác định.

Canh tác

Sangiovese đã chứng minh được khả năng thích nghi với nhiều loại đất khác nhau nhưng dường như phát triển mạnh mẽ trong các loại đất có hàm lượng đá vôi cao, có tiềm năng sản xuất rượu vang thanh lịch với hương thơm mạnh mẽ. Ở vùng Chianti Classico, Sangiovese phát triển mạnh trên đất đá phiến sét giàu đất sét được gọi là galestro. Ở vùng Montalcino, có tỷ lệ cao của đất đá vôi xen kẽ với các lớp trầm tích galestro. Các khu vực ít phát triển của vùng Chianti chủ yếu là đất sét, thường không sản xuất được rượu vang chất lượng cao như đất alberese và galestro.

Giống nho này cần một mùa trồng trọt dài, vì nó chồi sớm và chín chậm. Nho cần đủ ấm để chín hoàn toàn, nhưng quá ấm sẽ làm hương vị bị loãng. Thu hoạch ở Ý truyền thống bắt đầu sau ngày 29 tháng 9, với thu hoạch hiện đại thường diễn ra vào giữa cuối tháng 10. Một mùa trồng trọt dài cho phép nho phát triển độ giàu và tiềm năng body. Tuy nhiên, trong những vụ mùa mát mẻ, điều này có thể dẫn đến nho có độ axit cao và tannin chưa chín ,gây ra vị gắt và khó chịu. Ở các khu vực (như một số vùng của Tuscany) dễ bị mưa vào tháng 10, có nguy cơ thối rữa do vỏ nho mỏng của Sangiovese. Ở những khu vực khác, chẳng hạn như điều kiện khô ráo của vùng Columbia Valley AVA của bang Washington, giống nho này có khả năng chống hạn tốt và thường ít cần tưới nước.

Để đạt chất lượng tốt nhất, cần kiểm soát năng suất vì cây nho nổi tiếng là mạnh mẽ và dễ sinh sản quá mức. Ở Chianti, hầu hết các nhà sản xuất rượu có ý thức về chất lượng giới hạn năng suất của họ ở mức 3 pound (1,5 kg) trái cây mỗi cây nho. Rượu vang làm từ các cây nho có năng suất cao thường có màu sáng, độ axit cao và ít cồn hơn, có khả năng bị oxy hóa sớm do nồng độ tannin và anthocyanin (chất chống oxy hóa) thấp hơn.

Các loại đất có độ màu mỡ thấp là lý tưởng và giúp kiểm soát một số sức mạnh của cây nho. Trồng nho ở mật độ cao để kiềm chế sức mạnh có thể có tác dụng ngược lại là tăng cường lá cây và hạn chế lượng ánh sáng mặt trời trực tiếp có thể chiếu tới các trái nho đang chín. Những tiến bộ trong việc hiểu rõ chất lượng và đặc điểm của các giống Sangiovese khác nhau đã dẫn đến việc xác định và nhân giống các giống vượt trội. Trong khi các giống có năng suất cao được ưa chuộng trong quá khứ, ngày nay ngày càng chú ý đến việc phù hợp giống nho với vị trí vườn nho và kiểm soát sức mạnh của cây nho.

Quy trình làm rượu

Để tăng cường màu sắc và hương vị trái cây cho rượu vang, một số nhà sản xuất rượu sẽ pha trộn Sangiovese của họ với Cabernet Sauvignon. Đặc điểm độ axit cao và light-bodied của giống nho Sangiovese có thể gây khó khăn trong quá trình làm rượu. Giống nho này cũng thiếu một số hợp chất phenolic tạo màu được gọi là acylated anthocyanins. Các nhà sản xuất rượu hiện đại đã phát triển nhiều kỹ thuật để tìm cách tăng cường độ đậm và kết cấu cho Sangiovese — từ việc sử dụng nho từ các cây nho có năng suất cực kỳ thấp, điều chỉnh nhiệt độ và thời gian lên men, cho đến việc sử dụng nhiều gỗ sồi. Một kỹ thuật lịch sử là pha trộn các giống nho khác với Sangiovese, nhằm bổ sung các đặc điểm hấp dẫn của nó và lấp đầy những điểm yếu của nó. Các loại rượu vang Sangiovese của Chianti có truyền thống lâu đời về việc sử dụng các đối tác pha trộn như Canaiolo, Ciliegiolo, Mammolo, Colorino và thậm chí là các giống nho trắng như Trebbiano và Malvasia. Kể từ cuối thế kỷ 20, các giống nho Bordeaux, đặc biệt là Cabernet Sauvignon, đã trở thành đối tác pha trộn được ưa chuộng, mặc dù ở nhiều vùng DOC/DOCG của Ý thường có giới hạn tối đa về lượng giống nho khác có thể pha trộn với Sangiovese; ở Chianti giới hạn cho Cabernet là 15%.

Các kỹ thuật khác để cải thiện chất lượng của Sangiovese bao gồm kéo dài thời gian maceration từ 7-12 ngày lên 3-4 tuần để cho nước ép có thêm thời gian thấm các phenol quan trọng từ vỏ nho. Chuyển rượu vang trong quá trình lên men vào các thùng gỗ sồi mới để lên men malolactic giúp tăng cường polymerization của tannin và góp phần tạo ra cảm giác miệng mềm mại, tròn trịa hơn. Ngoài ra, Sangiovese đã chứng minh rằng nó có khả năng "hấp thụ" hương vị vani ngọt và các hợp chất gỗ sồi khác từ thùng gỗ. Để ủ rượu, một số nhà sản xuất hiện đại sẽ sử dụng các thùng gỗ sồi mới của Pháp nhưng có truyền thống sử dụng các thùng gỗ sồi lớn đã qua sử dụng có dung tích từ 500-600 lít rượu vang. Một số nhà sản xuất truyền thống vẫn sử dụng các thùng gỗ dẻ cũ trong hầm rượu của họ.

Vùng rượu vang

Mặc dù các vườn nho Sangiovese được tìm thấy trên toàn thế giới, quê hương của giống nho này là miền trung nước Ý. Từ đó, giống nho này được đưa đến Bắc và Nam Mỹ bởi những người nhập cư Ý. Nó lần đầu tiên đạt được một số sự nổi tiếng ở Argentina, nơi mà ở vùng Mendoza, nó sản xuất các loại rượu vang có ít điểm tương đồng với các đối tác Tuscany của nó. Ở California, giống nho này đã trải qua một sự bùng nổ phổ biến vào cuối những năm 1980 với phong trào "Cal-Ital" của các nhà sản xuất rượu tìm kiếm các loại rượu vang đỏ thay thế cho các giống nho Pháp chuẩn như Cabernet Sauvignon, Merlot và Pinot noir.

Mặc dù có hơn 100.000 hecta (250.000 mẫu Anh) Sangiovese được trồng ở Ý vào năm 1990, diện tích trồng giống nho này bắt đầu giảm. Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ 21, Ý vẫn là nguồn cung cấp Sangiovese hàng đầu, với 69.790 hecta (172.500 mẫu Anh) được trồng vào năm 2000, chủ yếu ở các vùng Tuscany, Emilia-Romagna, Sicily, Abruzzo và Marche. Argentina đứng thứ hai với 6.928 mẫu Anh (2.804 ha), tiếp theo là Romania với 1.700 hecta (4.200 mẫu Anh), vùng Corsica ở Pháp với 1.663 hecta (4.110 mẫu Anh), California với 1.371 hecta (3.390 mẫu Anh) và Australia với 440 hecta (1.100 mẫu Anh).

Ý

Ở Ý, Sangiovese là giống nho đỏ được trồng rộng rãi nhất. Nó là giống nho được khuyến nghị chính thức ở 53 tỉnh và là giống nho được phép trồng thêm ở 13 tỉnh nữa. Nó chiếm khoảng 10% tổng diện tích vườn nho ở Ý với hơn 100.000 hecta (250.000 mẫu Anh) được trồng với một trong nhiều biến thể giống nho của nó. Trên khắp Ý, nó được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau bao gồm Brunello, Morellino, Nielluccio và Prugnolo Gentile. Nó là giống nho chính được sử dụng trong các loại rượu vang đỏ phổ biến của Tuscany, nơi nó là giống nho duy nhất của Brunello di Montalcino và thành phần chính của các loại rượu vang của Chianti, Vino Nobile di Montepulciano và nhiều loại rượu “Super Tuscan”. Ngoài Tuscany, nó còn được tìm thấy khắp miền trung Ý nơi nó đóng vai trò quan trọng trong các loại rượu DOCG của Torgiano Rosso Riserva ở Umbria, Conero ở Marche và các loại rượu DOC của Montefalco Rosso ở Umbria và Rosso Piceno ở Marche. Diện tích trồng Sangiovese đáng kể cũng có thể được tìm thấy bên ngoài miền trung nước Ý ở Lombardia, Emilia-Romagna, Valpolicella và xa hơn nữa về phía nam như Campania và Sicily.

Sự kết hợp giữa trái cây đậm đà và màu sắc đậm của Cabernet được cho là rất phù hợp khi pha trộn với Sangiovese nhưng bị cấm ở nhiều DOC của Ý. Trong những năm 1970, sự phát triển của các loại rượu “Super Tuscans” - các loại rượu không tuân theo quy định của DOC để nhận được xếp hạng thấp hơn là vino da tavola - đã tăng nhu cầu linh hoạt hơn trong các quy định của DOC. Mặc dù DOC đầu tiên được phép pha trộn Cabernet Sauvignon với Sangiovese được chấp thuận cho Carmignano vào năm 1975, hầu hết các vùng rượu vang hàng đầu của Tuscany không được phép pha trộn Cabernet Sauvignon với Sangiovese cho đến cuối thế kỷ 20.

Tuscany

Từ đầu đến giữa thế kỷ 20, chất lượng của Chianti bị đánh giá thấp. Quy định DOC yêu cầu các giống nho Trebbiano và Malvasia có hương vị nhẹ và kém nổi bật phải chiếm ít nhất 10% hỗn hợp thành phẩm, dẫn đến độ axit cao hơn và hương vị kém đậm đà hơn. Một số nhà máy rượu vận chuyển các loại rượu vang đỏ đậm đà từ Sicily và Apulia để thêm màu sắc và cồn vào hỗn hợp - một thực hành bất hợp pháp không cải thiện chất lượng của Chianti. Từ những năm 1970 đến những năm 1980, một cuộc cách mạng đã lan rộng khắp Tuscany khi chất lượng của giống nho Sangiovese được tái khám phá. Các nhà sản xuất rượu trở nên tham vọng hơn và sẵn sàng vượt ra ngoài quy định của DOC để làm rượu vang Sangiovese 100% hoặc pha trộn "Super Tuscan" với các giống nho Bordeaux như Cabernet và Merlot.

Ngày nay, có nhiều phong cách Chianti khác nhau phản ánh sự ảnh hưởng của Sangiovese và kỹ năng cũng như phong cách riêng của từng nhà sản xuất rượu vang. Các loại Sangiovese truyền thống nhấn mạnh các nốt hương thảo mộc và anh đào đắng, trong khi các loại rượu hiện đại chịu ảnh hưởng của Bordeaux có nhiều hương vị mận và dâu tằm với gỗ sồi vani và gia vị. Sự khác biệt về phong cách và terroir cũng xuất hiện giữa các tiểu vùng khác nhau của vùng Chianti. Các vị trí vườn nho lý tưởng nằm trên các sườn đồi hướng nam và tây nam ở độ cao từ 490-1.800 ft (150-550 m). Nhìn chung, Sangiovese gặp khó khăn hơn trong việc chín hoàn toàn ở vùng Chianti so với ở vùng Montalcino và Maremma ở phía nam. Điều này là do nhiệt độ ban đêm mát hơn và khả năng mưa cao vào tháng 9 và tháng 10 có thể ảnh hưởng đến thời gian thu hoạch.

Giữa thế kỷ 19, một nông dân địa phương tên là Clemente Santi đã cô lập một số cây nho Sangiovese nhất định để sản xuất rượu vang 100% có thể ủ trong thời gian dài. Năm 1888, cháu trai của ông, Ferruccio Biondi-Santi - một cựu chiến binh đã chiến đấu dưới trướng Giuseppe Garibaldi trong cuộc Risorgimento - đã phát hành phiên bản "hiện đại" đầu tiên của Brunello di Montalcino, được ủ hơn một thập kỷ trong các thùng gỗ lớn. Đến giữa thế kỷ 20, loại rượu Sangiovese 100% này đã được các nhà phê bình và người uống rượu tìm kiếm một cách háo hức. Vùng Montalcino dường như có điều kiện lý tưởng để chín Sangiovese với tiềm năng chín hoàn toàn có thể đạt được ngay cả trên các sườn đồi hướng bắc. Những sườn đồi này thường sản xuất ra những loại rượu vang nhẹ hơn và thanh lịch hơn so với những loại được làm từ các vườn nho trên các sườn đồi hướng nam và tây nam.

Cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, vùng Maremma nằm ở góc tây nam của Tuscany đã chứng kiến sự mở rộng đáng kể và một sự gia tăng đầu tư từ bên ngoài khu vực. Khu vực này có khí hậu ấm áp đáng tin cậy với một mùa trồng trọt ngắn hơn. Sangiovese được trồng ở Maremma có khả năng phát triển tính cách rộng lớn nhưng cũng có khả năng phát triển quá nhiều cồn và không đủ các hợp chất hương thơm.

Bên ngoài Tuscany

Sangiovese được coi là giống nho "lực sĩ" của miền trung nước Ý, sản xuất đủ loại rượu vang từ những loại uống hàng ngày đến những loại cao cấp với nhiều phong cách khác nhau - từ rượu vang đỏ, rosato cho đến rượu vang ngọt passito, rượu bán sủi bọt frizzante và rượu tráng miệng Vin Santo. Ở miền bắc Ý, giống nho này là một giống nho nhỏ với việc nó gặp khó khăn trong việc chín ở phía bắc Emilia-Romagna. Ở miền nam, nó chủ yếu được sử dụng làm đối tác pha trộn với các giống nho địa phương của khu vực như Primitivo, Montepulciano và Nero d'Avola.

Ở vùng Romagna của Emilia-Romagna, giống nho này được gọi là Sangiovese di Romagna và được trồng rộng rãi khắp khu vực. Giống như người anh em họ Tuscany, Sangiovese di Romagna đã cho thấy mình có thể sinh ra nhiều giống nho có thể sản xuất ra nhiều loại chất lượng khác nhau - từ rất kém đến rất tốt. Các nhà nghiên cứu nho học đã làm việc với các cây nho Romagna để sản xuất các giống nho mới có chất lượng cao (đặc biệt là các giống R24 & T19).

Sangiovese di Romagna thích nghi với các loại đất khác nhau, sản xuất rượu vang có hương vị đậm đà, kết cấu dày và lượng tannin cao ở các tỉnh trung tâm của Forlì và Ravenna và các loại rượu vang có kết cấu nhẹ hơn và hương vị trái cây tươi mát hơn ở các vùng cực tây và đông của khu vực gần biên giới với Bologna và Marche. Giống nho này dường như sản xuất rượu vang chất lượng cao nhất trên các đồi cát và đất sét giàu phía nam của Via Emilia gần dãy Apennines, nơi được bao phủ bởi hầu hết vùng Sangiovese di Romagna DOC. Nhiệt độ mùa hè cao hơn của khu vực này cho nhiều cơ hội hơn để Sangiovese chín đủ. Vùng Sangiovese di Romagna DOC bao gồm hơn 17.500 mẫu Anh (7.100 ha) Sangiovese sản xuất trung bình 3,4 triệu gallon Mỹ (130.000 hl) rượu vang mỗi năm.

Các vùng rượu vang cũ khác

Ở Pháp, trong khi một số nhà sản xuất ở Languedoc hiện đang thử nghiệm với giống nho này, Sangiovese có một lịch sử lâu đời trên đảo Corsica, nơi nó được gọi là Nielluccio. Giống nho này có thể đã được mang đến đảo này trong khoảng thời gian từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 18 khi nó thuộc về Cộng hòa Genoa. Ở đây nó thường được pha trộn với Sciaccarello và là một giống nho được phép trong một số AOC, đặc biệt là ở Patrimonio, nơi nó được sử dụng cho cả sản xuất rượu vang đỏ và rosé. Năm 2008, có 1.319 hecta (3.260 mẫu Anh) Sangiovese/Nielluccio trên Corsica.

Ở Hy Lạp, các nhà sản xuất ở vùng rượu vang đông bắc Drama ở Đông Macedonia và Thrace đang thử nghiệm các hỗn hợp Sangiovese và Cabernet Sauvignon kiểu “Super Tuscan” được ủ trong thùng gỗ sồi. Các vườn nho trồng Sangiovese cũng được tìm thấy ở Israel, Malta, Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Sĩ.

Hoa Kỳ và Canada

Những người nhập cư Ý đã mang Sangiovese đến California vào cuối thế kỷ 19, có thể tại "Chianti Station" của gia đình Seghesio, gần Geyserville. Nhưng nó chưa bao giờ được coi là rất quan trọng cho đến khi sự thành công của các loại rượu Super Tuscan vào những năm 1980 đã kích thích sự quan tâm mới đối với giống nho này. Năm 1991, có gần 200 mẫu Anh (81 ha) được trồng Sangiovese. Đến năm 2003, con số đó đã tăng lên gần 3.000 mẫu Anh (1.200 ha) với các vườn nho khắp bang, đặc biệt là ở Napa Valley, Sonoma County, San Luis Obispo, Santa Barbara và Sierra Foothills. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, diện tích trồng giống nho này đã giảm xuống còn 1.950 mẫu Anh (790 ha) vào năm 2010.

Các kết quả ban đầu vào cuối thế kỷ 20 không mấy hứa hẹn cho các nhà sản xuất rượu ở California. Việc lựa chọn địa điểm và giống nho kém đã khiến giống nho này được trồng ở những vườn nho có quá nhiều ánh sáng mặt trời, tạo ra những loại rượu vang ít có điểm chung với các loại rượu vang của Tuscany. Gia đình Antinori, từng sở hữu Atlas Peak Vineyards ở chân đồi Napa Valley, nhận thấy rằng cường độ ánh sáng mặt trời cao hơn ở California có thể là một yếu tố gây ra chất lượng kém hơn. Hiện nay, phong cách của các loại Sangiovese ở California có xu hướng trái cây hơn so với các đối tác ở Tuscany với một số nốt hoa. Những năm gần đây, tập trung vào việc cải thiện lựa chọn địa điểm và giống nho cũng như cho các cây nho có thời gian để phát triển và cải thiện chất lượng.

Ở bang Washington, một trong những vườn nho trồng Sangiovese thương mại đầu tiên là ở Red Willow Vineyard ở Yakima Valley AVA. Hiện nay, các nhà sản xuất rượu đang tìm kiếm các địa điểm có thể làm nổi bật đặc tính giống nho của Sangiovese. Những vườn nho trẻ này ở các khu vực như Walla Walla, Naches Heights AVA và Yakima Valley đã tạo ra những loại rượu vang với hương vị anh đào cay và chua nhẹ, hồi, lý chua đỏ và lá thuốc lá. Giống như ở California, diện tích trồng Sangiovese ở bang Washington đã giảm trong những năm gần đây xuống còn 185 mẫu Anh (75 ha) vào năm 2011.

Các khu vực khác ở Hoa Kỳ có diện tích trồng Sangiovese đáng kể bao gồm Rogue Valley và Umpqua AVA ở Oregon, Monticello ở Virginia, Sonoita AVA với 45 mẫu Anh được trồng ở Arizona, và Texas Hill Country ở Texas.

Ở Canada, có ít hơn 10 mẫu Anh (4,0 ha) được trồng Sangiovese, chủ yếu ở Ontario, nơi một số nhà sản xuất ở Niagara-on-the-Lake đang thử nghiệm các phiên bản rượu đá của giống nho này. Một lượng nhỏ giống nho này cũng được tìm thấy ở British Columbia.

Các vùng rượu vang mới khác

Những người nhập cư Ý đã giới thiệu giống nho Sangiovese đến Argentina vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Việc lựa chọn địa điểm và giống nho ban đầu không lý tưởng và giống như ở California và Australia, những nỗ lực gần đây tập trung vào việc tìm ra những giống nho tốt nhất để sử dụng và các địa điểm vườn nho phù hợp. Giống nho này không được trồng rộng rãi ở Argentina và tập trung chủ yếu vào thị trường xuất khẩu. Năm 2008, có 2.319 hecta (5.730 mẫu Anh) Sangiovese được trồng, hầu hết ở vùng rượu vang Mendoza với các vườn nho lẻ tẻ ở La Rioja và San Juan.

Ở phía bên kia dãy Andes, các nhà sản xuất rượu Chile đã thử nghiệm trồng giống nho này với 124 hecta (310 mẫu Anh) vào năm 2008. Brazil báo cáo có 25 hecta (62 mẫu Anh) Sangiovese vào năm 2007. Ngành công nghiệp rượu vang đang phát triển của Mexico cũng gần đây bắt đầu trồng giống nho này.

Sangiovese ngày càng trở nên phổ biến như một giống nho đỏ ở Australia, được giới thiệu bởi CSIRO vào cuối những năm 1960. Trong nhiều năm, giống nho đơn lẻ này (H6V9) nhập khẩu từ Đại học California-Davis là giống nho duy nhất có sẵn cho các nhà sản xuất rượu vang ở Australia. Việc trồng giống nho này quy mô lớn đầu tiên là vào những năm 1980 khi Penfolds mở rộng vườn nho Kalimna ở Barossa Valley. Khi số lượng giống nho có sẵn tăng lên (hiện tại có 10 giống nho có sẵn thương mại từ năm 2011), diện tích trồng Sangiovese cũng tăng lên với 517 hecta (1.280 mẫu Anh) vào năm 2008.

Cũng như ở California, các nhà sản xuất rượu vang Australia đã bắt đầu tìm kiếm các địa điểm vườn nho tốt nhất cho giống nho này và lựa chọn cẩn thận những giống nho được trồng. Một số khu vực đã cho thấy tiềm năng cho giống nho này bao gồm các khu vực Karridale và Margaret River ở Western Australia; Langhorne Creek, Strathalbyn và Port Lincoln ở South Australia; Canberra và Young ở New South Wales; Stanthorpe ở Queensland và rìa phía tây của dãy núi Great Dividing Range ở Victoria.

Ở New Zealand, phiên bản Sangiovese đầu tiên đã được phát hành vào năm 1998 và hiện nay có 6 hecta (15 mẫu Anh) giống nho này được trồng, chủ yếu trên đảo Bắc xung quanh Auckland.

Một lượng nhỏ Sangiovese được trồng ở Nam Phi với 63 hecta (160 mẫu Anh) được báo cáo vào năm 2008, chủ yếu ở các vùng Stellenbosch và Darling. Khoảng 10 nhà máy rượu sản xuất Sangiovese.

Rượu vang

Các loại rượu vang làm từ Sangiovese có xu hướng thể hiện độ axit tự nhiên cao của giống nho cũng như hàm lượng tannin vừa đến cao và màu sắc nhẹ. Việc pha trộn có thể có ảnh hưởng đáng kể đến việc tăng cường hoặc làm dịu chất lượng rượu vang. Tính chất chủ đạo của Cabernet đôi khi có thể có ảnh hưởng không tỷ lệ đến rượu vang, thậm chí lấn át tính cách của Sangiovese với hương vị anh đào đen, lý chua đen, dâu tằm và mận. Ngay cả các tỷ lệ thấp như 4-5% Cabernet Sauvignon cũng có thể lấn át Sangiovese nếu chất lượng trái cây không cao. Khi rượu vang ủ lâu năm, một số hương vị chủ đạo của Cabernet có thể mềm mại hơn và bộc lộ nhiều tính cách của Sangiovese hơn.

Các vùng khác nhau sẽ truyền đạt tính cách giống nho lên rượu vang với Sangiovese Tuscany có một thành phần đắng ngọt đặc biệt của anh đào, hoa violet và trà. Khi còn trẻ, Sangiovese Tuscany có thể có hương vị cà chua đặc biệt làm tăng cường thành phần thảo mộc của nó. Các ví dụ ở California có xu hướng có nhiều hương vị trái cây đỏ sáng hơn với một số gia vị Zinfandel hoặc trái cây tối hơn tùy thuộc vào tỷ lệ Cabernet được pha trộn. Các ví dụ ở Argentina cho thấy sự lai tạo giữa Sangiovese Tuscany và California với các loại rượu vang trái cây đỏ mọng nước kết thúc với một nốt đắng anh đào.

Rượu vang Sangiovese có tiềm năng ủ lâu năm nhưng phần lớn các loại rượu vang Sangiovese được dự định uống sớm. Các loại rượu có tiềm năng ủ lâu năm lâu nhất là các loại rượu Super Tuscan và Brunello di Montalcino có thể ủ lâu năm đến 20 năm trong các vụ mùa lý tưởng. Những ví dụ cao cấp này có thể cần 5 đến 10 năm để phát triển trước khi uống ngon. Các loại Vino Nobile di Montepulciano, Carmignano và Rosso di Montalcino nhẹ hơn có thể mở ra sớm hơn (khoảng 5 năm tuổi) nhưng có thời gian sống ngắn hơn từ 8 đến 10 năm. Tiềm năng ủ lâu năm của Chianti rất khác nhau, tùy thuộc vào nhà sản xuất, vụ mùa và tiểu vùng của vùng Chianti mà nó được sản xuất. Chianti cơ bản được dự định uống trong vòng 3 đến 4 năm sau vụ mùa trong khi các ví dụ hàng đầu của Chianti Classico Riserva có thể kéo dài đến 15 năm. Sangiovese ở Thế giới mới cho đến nay đã cho thấy một thời gian uống khá ngắn với hầu hết các ví dụ tốt nhất uống trong vòng 3 đến 4 năm sau thu hoạch với một số ví dụ cơ bản của Sangiovese Argentina có tiềm năng cải thiện chỉ trong một năm sau khi đóng chai.

Với thức ăn

Độ axit cao và cồn vừa phải của Sangiovese làm cho nó trở thành một loại rượu rất hòa hợp với thực phẩm khi kết hợp với thức ăn và rượu vang. Một trong những cặp đôi kinh điển trong ẩm thực Ý là các món sốt cà chua cho mì ống và pizza với Chianti dựa trên Sangiovese. Các loại Sangiovese hoặc những loại có tỷ lệ nhỏ của Cabernet mạnh mẽ hơn và đậm đà cao hơn có thể làm nổi bật hương vị của các món ăn có hương vị nhẹ nhàng như thịt viên và gà nướng. Các gia vị thảo mộc như húng quế, cỏ xạ hương và xô thơm kết hợp với các nốt hương thảo mộc của nho. Sangiovese đã được ủ trong gỗ sồi nhiều hơn sẽ kết hợp tốt với các món nướng và hun khói. Nếu Cabernet, Merlot hoặc Syrah chiếm ưu thế trong hỗn hợp, hãy coi hỗn hợp Sangiovese này như một loại rượu đỏ có độ đậm đặc cao và kết hợp với các món ăn nặng như bít tết, ribollita và súp đậu nghiền

Nguồn: Wikipedia