Friuli-Venezia Giulia Phần 1: Hương Vị Từ Trái Tim Đông Bắc Ý

19/7/2024•7 phút đọc

FRIULI-VENEZIA GIULIA

Ruou Ngon Friuli Venezia Giulia Map

Rượu vang Friuli-Venezia Giulia là rượu sản xuất ở vùng Friuli-Venezia Giulia, đông bắc nước Ý, với 11 loại DOC và 3 loại DOCG. Khu vực này có 3 chỉ định địa lý điển hình (IGT) là Alto Livenza, delle Venezie và Venezia Giulia. Khoảng 62% rượu sản xuất trong vùng thuộc danh mục DOC. Vùng này nổi tiếng với rượu vang trắng, được coi là một trong những loại rượu vang Ý tốt nhất. Cùng với Veneto và Trentino-Alto Adige, Friuli-Venezia Giulia tạo nên khu vực rượu vang Tre Venezie, được xếp hạng cùng với Tuscany và Piedmont là những vùng rượu vang đẳng cấp thế giới của Ý.

Khí hậu và địa lý

Núi Toc nằm dọc biên giới giữa Friuli-Venezia Giulia và Veneto. Vùng Friuli-Venezia Giulia ở phía bắc Ý, giáp với dãy Alps ngăn cách với Áo. Phía đông giáp Slovenia và phía tây giáp vùng Veneto của Ý. Một phần biên giới phía nam giáp với Biển Adriatic. Nửa phía bắc của vùng này có nhiều đồi núi, còn nửa phía nam thì bằng phẳng và có đồng bằng kéo dài đến biển.

Khí hậu ở đây có những ngày rất ấm áp và những đêm mát mẻ, giúp duy trì sự cân bằng giữa axit và đường trong nho, cho phép nho có một mùa sinh trưởng dài và chậm. Vào mùa hè, nhiệt độ trung bình khoảng 73 °F (22,8 °C) và lượng mưa trung bình là 60 inch (1.530 mm). Mùa thu hoạch thường diễn ra vào tháng 9.

Đất đai của vùng này thay đổi từ đá vôi và sa thạch ở khu vực đồi núi đến đất sét, cát và sỏi ở thung lũng. Tên của các vườn nho và điền trang rượu vang ở Friuli thường có từ "ronco" (số nhiều là "ronchi"), nghĩa là sườn đồi bậc thang trong tiếng Friulian.

Các vùng rượu vang

Hầu hết các vườn nho của Friuli-Venezia Giulia nằm ở nửa phía nam, gồm các vùng lớn như Collio Goriziano, Colli Orientali del Friuli, Isonzo và Carso. Vùng Lison-Pramaggiore chia sẻ với Veneto. Các vùng nhỏ như Annia, Aquileia, Grave và Latisana nằm ở trung và tây, quanh thành phố Pordenone. Các vùng nhỏ hơn này nằm trên đồng bằng phù sa với đất sỏi và cát, sản xuất rượu vang nhẹ và ít tinh tế hơn.

Rượu vang từ vùng Grave và Aquileia chỉ cần 85% giống nho, trong khi Latisana và Annia yêu cầu 90%. Nhiều rượu vang đỏ được sản xuất từ các giống Merlot, Cabernet Franc và Cabernet Sauvignon. Các phong cách rượu vang bao gồm still, frizzante và spumante từ Chardonnay, Pinot bianco, Pinot grigio, Friulano và Verduzzo.

Collio và Colli Orientali del Friuli

Tỉnh Gorizia có DOC của vùng Collio, đặc biệt là Collio Goriziano. Các vườn nho kéo dài qua biên giới Slovenia nhưng không mang tên Collio. Khu vực này hưởng lợi từ khí hậu mát từ biển Adriatic. Các vườn nho tốt nhất nằm trên đất sét và sa thạch quanh xã Cormons. Chủ yếu sản xuất rượu vang trắng, nhiều gấp năm lần so với rượu vang đỏ.

DOC Colli Orientali del Friuli chia sẻ điều kiện đất và khí hậu tương tự vùng Collio. Các giống nho như Ribolla Gialla, Picolit và Verduzzo đóng vai trò nổi bật. Picolit nổi tiếng với rượu vang tráng miệng, có 2 DOCG ở Udine. Sản xuất rượu vang đỏ cũng nổi bật với Merlot, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon và các giống địa phương Pignolo, Refosco, Schioppettino và Tazzelenghe.

Isonzo và Carso

Isonzo và Carso nằm ở đông nam Friuli-Venezia Giulia và giáp biên giới Slovenia. Vùng Isonzo nằm trên đồng bằng phù sa phía nam Collio, dọc sông Isonzo, có khí hậu biển với nhiều mưa. Nổi tiếng với rượu vang sủi bọt Pinot bianco và các loại rượu vang trắng khô từ Chardonnay, Malvasia Istriana và Sauvignon blanc. Các rượu vang DOC Isonzo khác gồm Gewürztraminer, Cabernet franc, Cabernet Sauvignon, Franconia, Moscato, Pinot grigio, Pinot nero, Refosco, Riesling, Schioppettino, Friulano và Verduzzo.

Carso, gần thành phố Trieste, có khí hậu biển phù hợp cho giống nho Terrano, sản xuất rượu vang đỏ nổi tiếng với độ axit cao. Rượu vang trắng từ giống nho Malvasia Istriana được đánh giá cao. Các rượu vang Carso khác từ giống Vitovska, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Merlot, Pinot grigio, Sauvignon blanc, Traminer và Piccola nera.

Trồng nho và làm rượu

Các vườn nho tốt nhất ở Friuli-Venezia Giulia nằm trên các sườn đồi phía nam của chân đồi Alps, nơi có ánh nắng mặt trời trực tiếp và gió mát ban đêm từ biển Adriatic. Năng suất vườn nho ở đây thấp, trung bình 3,5 tấn một mẫu Anh, do tập trung vào chất lượng cao hơn số lượng. Điều này khiến rượu vang Friuli thường đắt hơn các loại rượu trắng khác của Ý.

Sản xuất rượu vang

Rượu vang trắng chiếm ưu thế trong sản xuất rượu vang Friuli, nhưng gần 40% là rượu vang đỏ, chủ yếu từ giống nho Merlot. Vào những năm 1960, các nhà làm rượu ở Friuli đã tiên phong sử dụng các kỹ thuật hiện đại cho rượu trắng, như lấy nước ép nhanh chóng khỏi vỏ nho và ngăn ngừa oxy hóa, được gọi là "metodo friulano" (phương pháp Friuli). Hầu hết rượu vang Friuli được làm từ 100% một giống nho, nhưng cũng có những loại pha trộn đặc biệt. Triết lý của họ là nhấn mạnh vào hương vị trái cây thuần túy và độ axit của giống nho mà không bị ảnh hưởng bởi gỗ sồi.

Từ giữa những năm 1990, sản xuất rượu vang hổ phách đã phục hưng, bao gồm việc để lại nho trắng trong quá trình ngâm lâu với vỏ nho, tạo ra màu cam.

Giống nho và rượu vang

Friuli-Venezia Giulia trồng hơn 30 giống nho, gồm các giống quốc tế như Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Merlot và các giống địa phương như Refosco dal Peduncolo Rosso, Schioppettino, Friulano, Ribolla Gialla và Verduzzo.

- Friulano: Sản xuất rượu vang giòn (risp wine) mang hương vị của hoa quả, phát triển thành hương vị hạt và thì là khi già đi. Trước đây gọi là Tocai Friulano nhưng vì Liên minh Châu Âu đã cấm sử dụng những tên gọi có sự tương đồng hoặc liên quan đến rượu vang Tokaji của Hungary và hiện nay được gọi là Friulano.

Ruou Ngon Nho Friulano

- Ribolla Gialla: Rất chua chủ yếu được dùng để pha trộn. Sau khi áp dụng kỹ thuật của Chardonnay, sản xuất rượu vang mềm hơn, bơ hơn nhưng vẫn giữ được vị chanh của giống nho này.

Ruou Ngon Nho Ribolla Gialla